+998 78 113-81-00
+998 97 004-00-03
+998 97 004-00-03
Transjugular Intrahepatic Portosystemic Shunts (TIPS)
Портал гипертензия бу – жигар билан боғлиқ энг оғир асоратлардан бири бўлиб, Жигар тўқимасида бириктирувчи тўқима (чандиқланиш) ўсиши хисобига жигардар қон оқимини ўтиши қийинлашади. Бу эса ўз навбатида портал тизимдп қон босимини ошиши кузатилади. Бунинг оқибати ўлароқ ошқазон, қизилўнгачда варикоз кенгайишлари, қон кетишлар, қорин бўшлиғида суюқлик йиғилиши каби асоратлар билан намоён бўлади.
Портал тизим босимини қандай тушириш мумкин?
Даволашнинг медикаментоз ва хирургик методлари бўлиб, аксарият холатларда дориларнинг эффективлиги паст бўлади.
Хирургик методлардан талоқ артериялари эмболизацияси, портал ва кавал системларни анатамозлари очиқ вв ёпиқ методларда қўлланилади. Касалликнинг бутунлай даволашнинг ягона методи бу жигар трансплантациясидир. Лекин жигар трансплантацияси жуда мураккаб амалиётлигидан ташқари, донорлик ва амалиёт нарҳи масалалари муоммони тўлиқ ечишга имкон бермайди.
Даволашнинг медикаментоз ва хирургик методлари бўлиб, аксарият холатларда дориларнинг эффективлиги паст бўлади.
Хирургик методлардан талоқ артериялари эмболизацияси, портал ва кавал системларни анатамозлари очиқ вв ёпиқ методларда қўлланилади. Касалликнинг бутунлай даволашнинг ягона методи бу жигар трансплантациясидир. Лекин жигар трансплантацияси жуда мураккаб амалиётлигидан ташқари, донорлик ва амалиёт нарҳи масалалари муоммони тўлиқ ечишга имкон бермайди.
Кўп бериладиган саволлар
Хирургик шунтлаш амалиёти нисбатан катта ҳажмли амалиёт бўлганлиги ва қон ивиш тизимидаги цирроз билан боғлиқ сабаблар ( қон ивиш факторларининг фоаллигини сустлиги ва қон элементларининг камлиги) туфайли амалиёт асоратлар даражаси баланд бўлади.
Хозирги кунда шунтлаш амалиётлари аксарият холатларда интервенцион методлар ёрдамида томирлар орқали амалга оширилади. Амалиёт махаллий оғриқсизлантириш остида беморнинг бўйин сохасидан ва оёқ соҳаларига пункция қилиш ва катетерлар ўрнатиш билан бошланиб, УТТ ёки рентген навигация ёрдамида пастки ковак венаси – жигар веналари орқали портал тизмга ўтилади ва махсус тефлонли қобиқ билан қопланган маҳсус девайс имплантация қилинади. Амалиёт тугаши билан портал тизмда тўпланган барча қонлар умумий веноз тизим билан аралашади ва босим тезда тушади.
Хозирги кунда шунтлаш амалиётлари аксарият холатларда интервенцион методлар ёрдамида томирлар орқали амалга оширилади. Амалиёт махаллий оғриқсизлантириш остида беморнинг бўйин сохасидан ва оёқ соҳаларига пункция қилиш ва катетерлар ўрнатиш билан бошланиб, УТТ ёки рентген навигация ёрдамида пастки ковак венаси – жигар веналари орқали портал тизмга ўтилади ва махсус тефлонли қобиқ билан қопланган маҳсус девайс имплантация қилинади. Амалиёт тугаши билан портал тизмда тўпланган барча қонлар умумий веноз тизим билан аралашади ва босим тезда тушади.
ТИПС амалиётини ўтқазган беморларнинг 90% дан ортиғида қон кетиш ва портал гипертензия белгилари йўқолади. ТИПС асоратлари нисбатан кам амалиёт сифатида нафақат жигар циррозида, балким Бадди Киарри синдромида ҳам асосий даволаш методи сифатида танланади.
Афсуски, айрим беморларда имплантация қилинган стент ичидан қайта торайиш ҳолатлари кузатилиши мумкин. Шу сабабли беморлар ҳар 3 ойда бир марта УТТ текширувидан ўтиб туришлари, агарда текширув натижаларига кўра қайта торайиш холатлари аниқланадиган бўлса стентни маҳсус баллонли катетерлар
Портал гипертензияси бор беморларнинг ҳаммасига ҳам ТИПС тавсия қилинмайди. Одатда ошқазон ва қизилўгач варикоз кенгайган веналаридан қон кетиши холатлари учраган беморларда тавсия қилинади.
Қоринда қайта қайта суюлик йиғилиши – асцит дан азият чекаётган беморлар учун ҳам ТИПС яхши ечим бўлиши мумкин.
ТИПС амалиёти бутун жаҳонда Интервенцион Радиологлар томонидан амалга оширилади. Интервенцион мутаҳассис беморнинг барча тиббий ҳужжат(КТ, МРТ, УТТ ва қон таҳлил) ларига асосланиб, гастраэнтеролог, гепотолог ва хирурглар билан биргаликда бемор фойдаси учун қайси даволаш методини амалга оширишни белгилаб олишади.
Қоринда қайта қайта суюлик йиғилиши – асцит дан азият чекаётган беморлар учун ҳам ТИПС яхши ечим бўлиши мумкин.
ТИПС амалиёти бутун жаҳонда Интервенцион Радиологлар томонидан амалга оширилади. Интервенцион мутаҳассис беморнинг барча тиббий ҳужжат(КТ, МРТ, УТТ ва қон таҳлил) ларига асосланиб, гастраэнтеролог, гепотолог ва хирурглар билан биргаликда бемор фойдаси учун қайси даволаш методини амалга оширишни белгилаб олишади.
ТИПС нинг асосий битта асосий асорати бор – бу Энцефалопатиядир. ТИПС бўлган беморларда қон жигар тўқамалари орқали зарарсизлантирилмасдан ўтганлиги сабабли захарли моддалар бош мия фоалятига акс таъсир ўтқазади ва энцефалопатия ривожланига олиб келади. Аксарият холатларда бу каби холатлар зарурий дори воситаларини қабул қилиш билан ўтиб кетади, лекин 10-12 % беморларда бу холат оғир ўтиб, энцефалопатия сақланиб қолинади. Шу сабабли ТИПС га бемор танлашда беморнинг трансплантацияга номзодлиги ва имкониятларини хисобга олиш шарт.
Агарда сизда бу касаллик ва даволаш методлари ҳақида батафсил маълумот керак бўлса бизнинг жамоа врачларига мурожаат қилинг.
