+998 78 113-81-00
+998 97 004-00-03
+998 97 004-00-03
Гиперспленизмда талоқ артериялари эмболизацияси
Гиперспленизм бу – турли сабабларга кўра талоқ ҳажми ва функциясининг кучайишидир. Талоқнинг организмдаги асосий вазифаси қон элементларининг парчаланиш маскани бўлиб, шу сабабли уни организм мозори деб айтилади. Хозирги кунда гиперспленизмни даволаш методи бу традицион талоқни жаррохлик методи билан олиб ташлаш бўлиб, бу амалиёт ҳажми катталиги ва талоқ функсиясини бутунлай йўқотганлиги сабабли бу амалиётдан кейин эрта ва кечки асоратлар кўп учрайди. Шу сабабли ҳозирги кунда бу каби амалиётлар ўрнига талоқни олиб ташламасдан, талоқ ҳажмини нормага олиб келиш учун талоқ артерияларини қисман ёки тўлиқ эмболизацияси методидир.
Гиперспленизмда талоқ артериялари эмболизацияси
Гиперспленизм бу – турли сабабларга кўра талоқ ҳажми ва функциясининг кучайишидир. Талоқнинг организмдаги асосий вазифаси қон элементларининг парчаланиш маскани бўлиб, шу сабабли уни организм мозори деб айтилади. Хозирги кунда гиперспленизмни даволаш методи бу традицион талоқни жаррохлик методи билан олиб ташлаш бўлиб, бу амалиёт ҳажми катталиги ва талоқ функсиясини бутунлай йўқотганлиги сабабли бу амалиётдан кейин эрта ва кечки асоратлар кўп учрайди. Шу сабабли ҳозирги кунда бу каби амалиётлар ўрнига талоқни олиб ташламасдан, талоқ ҳажмини нормага олиб келиш учун талоқ артерияларини қисман ёки тўлиқ эмболизацияси методидир.
Талоқ организмда бир нечта жуда муҳум вазифаларни бажаради:
- Организмда вирусларга қарши иммунитетни таъминловчи лимфоцит хужайраларини ишлаб чиқариш;
- Фоалятини тугатган, қариган қон элементларини парчалаш;
- Қон резервларини сақлаш, зарурий холатларда қон айланишига чиқариш;
- Темир моддасининг резервларини сақлаш ва бошқалар;
Гиперспленизм нима?
Гиперспленизм бу – талоқ ҳажмини катталашиши ва иш фоаляти жадаллашишидир. Талоқнинг асосий вазифаларидан бири қон элементларининг функцияси пасайган, эскирганларини тозалаб, филтрлаш вазифасини бажаради. Функцияси кучайган талоқ қон элементларини кўпроқ парчалашни бошлайди ва оқибатда қон элементлари етишмовчилиги юзага келади.
Сабаблари:
· Жигар касалликлари: Жигар тўқимасининг структураси ўзгаришлари, сурункали гепатит, жигар циррози каби холатларда сабабли юзага келадиган портал гипертензиялар талоқ катталашишига сабаб бўлиши мумкин.
· Инфекция: Вирусли инфекциялар (инфекцион мононуклеоз, ОИВ) бактериал инфекциялар (туберкулоз, эндокардит), паразитар инфекциялар (малярия, токсаплазмоз).
· Аутоиммун касалликлар: Сурункали яллиғланиш ҳолатлари (Люпус, саркаидоз, ревматик артрит) каби касалликлар сабабли иммун тизими активлашади ва талоқ катталашишига зарурут туғилади.
· Қон касалликлари: Гемолитик анемия, нейтропения каби қон ҳужайраларининг эрта парчаланиш касалликларида талоқ функциясини кучайишиган талаб кучаяди, шу сабаб гиперспленизсга олиб келажи.
Бу ҳолат беморларда қандай белги беради?
Гиперспленизм – беморларда маълум бир турдаги қон элементлари ёки барчасини бирданига камайиб кетиши билан намоён бўлади.
· Анемия: Қизил қон таначалари миқдорини камайиши – тез чарчаш, умумий холсизлик, уйқучанлик ва бошқалар билан ифодаланади.
· Лейкопения: Оқ қон таначаларининг камайиши – инфекцион(юқимли) касалликлар тез тез чалиниш, иммунитетни сусайиш ҳолатлари билан юзага келади.
· Тромбоцитопения: тромбоцитларни камайиши. Қон кетиш, милкдан, бурундан, бавосил қонаши билан ифодаланади.
Гиперспленизм – енгил, ўрта ва оғир даражаларда бўлиши мумкин. Бу қон элементларининг миқдорига ва талоқ ўлчамларига қараб белгиланади.
- Организмда вирусларга қарши иммунитетни таъминловчи лимфоцит хужайраларини ишлаб чиқариш;
- Фоалятини тугатган, қариган қон элементларини парчалаш;
- Қон резервларини сақлаш, зарурий холатларда қон айланишига чиқариш;
- Темир моддасининг резервларини сақлаш ва бошқалар;
Гиперспленизм нима?
Гиперспленизм бу – талоқ ҳажмини катталашиши ва иш фоаляти жадаллашишидир. Талоқнинг асосий вазифаларидан бири қон элементларининг функцияси пасайган, эскирганларини тозалаб, филтрлаш вазифасини бажаради. Функцияси кучайган талоқ қон элементларини кўпроқ парчалашни бошлайди ва оқибатда қон элементлари етишмовчилиги юзага келади.
Сабаблари:
· Жигар касалликлари: Жигар тўқимасининг структураси ўзгаришлари, сурункали гепатит, жигар циррози каби холатларда сабабли юзага келадиган портал гипертензиялар талоқ катталашишига сабаб бўлиши мумкин.
· Инфекция: Вирусли инфекциялар (инфекцион мононуклеоз, ОИВ) бактериал инфекциялар (туберкулоз, эндокардит), паразитар инфекциялар (малярия, токсаплазмоз).
· Аутоиммун касалликлар: Сурункали яллиғланиш ҳолатлари (Люпус, саркаидоз, ревматик артрит) каби касалликлар сабабли иммун тизими активлашади ва талоқ катталашишига зарурут туғилади.
· Қон касалликлари: Гемолитик анемия, нейтропения каби қон ҳужайраларининг эрта парчаланиш касалликларида талоқ функциясини кучайишиган талаб кучаяди, шу сабаб гиперспленизсга олиб келажи.
Бу ҳолат беморларда қандай белги беради?
Гиперспленизм – беморларда маълум бир турдаги қон элементлари ёки барчасини бирданига камайиб кетиши билан намоён бўлади.
· Анемия: Қизил қон таначалари миқдорини камайиши – тез чарчаш, умумий холсизлик, уйқучанлик ва бошқалар билан ифодаланади.
· Лейкопения: Оқ қон таначаларининг камайиши – инфекцион(юқимли) касалликлар тез тез чалиниш, иммунитетни сусайиш ҳолатлари билан юзага келади.
· Тромбоцитопения: тромбоцитларни камайиши. Қон кетиш, милкдан, бурундан, бавосил қонаши билан ифодаланади.
Гиперспленизм – енгил, ўрта ва оғир даражаларда бўлиши мумкин. Бу қон элементларининг миқдорига ва талоқ ўлчамларига қараб белгиланади.
Даволаш методларининг ҳеч бири кичик бўлса да бемор ҳаёти учун мутлоқ хавфан холи эмас, шу сабабли юзага келиши мумкун бўлган асоратлар ҳақида ўз даволовчи шифокорингиздан маълумот олинг.
Аблация жараёнида кичик асоратлардан: тери куйиб қолиши, гематома ва кўнгил айниш холатлари кузатилиши мумкун.
Катта ҳажмли тугунларда қайта қуйдириш зарурати учраши мумкун.
Аблация жараёнида кичик асоратлардан: тери куйиб қолиши, гематома ва кўнгил айниш холатлари кузатилиши мумкун.
Катта ҳажмли тугунларда қайта қуйдириш зарурати учраши мумкун.
Талоқ ҳажми 20 см катталашган ва қон элементлари миқдори камайган ҳолатларда оператив даво тавсия қилинади.
Талоқ артериялари эмболизацияси – талоқ ҳажмини босқичма босқич кичрайтириш мақсадида талоқ артериялари сегментар эмболизация (тиқинлар ҳосил қилиш) орқали талоқ ўлчамлари режали равишда камайтирилади.
Талоқ артериялари сегментар эмболизацияси беморларга қанчалик эффектив ёрдам беради.
ТАСЭ амалиётини ўтқазган беморларнинг 90% дан ортиғида касаллик билан боғлиқ белгилар камаяди, талоқ ўлчамлари кичиклашади.
Талоқ артериялари эмболизацияси – талоқ ҳажмини босқичма босқич кичрайтириш мақсадида талоқ артериялари сегментар эмболизация (тиқинлар ҳосил қилиш) орқали талоқ ўлчамлари режали равишда камайтирилади.
Талоқ артериялари сегментар эмболизацияси беморларга қанчалик эффектив ёрдам беради.
ТАСЭ амалиётини ўтқазган беморларнинг 90% дан ортиғида касаллик билан боғлиқ белгилар камаяди, талоқ ўлчамлари кичиклашади.
Аксарият ҳолатларда асосий касаллик тузалмаганлиги сабабли 3-6 ойда сегментар эмболизацияни такрорлашга тўғри келади, агарда 3-4 та сеансдан кейин 2-3 йил вақт ўтиб янги томирлар ўсиб, талоқ яъна катталашадиган бўлса, бу амалиёт яъна қайтадан қилиш имкони бор. Амалиётларнинг асосий мақсади касалликни бутунлай тузатиш эмас, балким беморлар ҳаёт сифатини яхшилашга қаратилган.
Портал гипертензия
Портал гипертензияда - одатда ошқазон ва қизилўгач варикоз кенгайган веналаридан қон кетиши холатлари учраган беморларда, талоқ ўлчами катталашган, тромбоцитлар миқдори камайган ва жигар трансплантацияси амалиётидан олдин тавсия қилинади.
Бирламчи ва иккиламчи гиперспленизмларда – бу ҳолатларда талоқни сақлаб қолган ҳолатда, талоқ ўлчамлари кичрайтириш имконини беради.
ТАСЭ нинг асосий асоратлари нима?
ТАСЭ нинг бир нечта асорати бор бўлиб, асосан постэмболизацион синдром номи билан юритилади. Қорин чап ёнбош соҳаларида оғриқ, иситмалаш, умумий ҳолсизлик, қоринда сув йиғилиши ва бошқалар. Бу каби асоратлар 3-5 кунда ўтиб кетади.
Портал гипертензияда - одатда ошқазон ва қизилўгач варикоз кенгайган веналаридан қон кетиши холатлари учраган беморларда, талоқ ўлчами катталашган, тромбоцитлар миқдори камайган ва жигар трансплантацияси амалиётидан олдин тавсия қилинади.
Бирламчи ва иккиламчи гиперспленизмларда – бу ҳолатларда талоқни сақлаб қолган ҳолатда, талоқ ўлчамлари кичрайтириш имконини беради.
ТАСЭ нинг асосий асоратлари нима?
ТАСЭ нинг бир нечта асорати бор бўлиб, асосан постэмболизацион синдром номи билан юритилади. Қорин чап ёнбош соҳаларида оғриқ, иситмалаш, умумий ҳолсизлик, қоринда сув йиғилиши ва бошқалар. Бу каби асоратлар 3-5 кунда ўтиб кетади.
